Ung thư gan hiện đang trở thành căn bệnh ung thư đáng sợ nhất tại nước ta khi vừa đứng đầu về tỷ lệ mắc vừa khiến người bệnh ít có cơ hội chiến thắng.

Theo số liệu được cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IACR) ghi nhận trong báo cáo năm 2020 về ung thư toàn cầu, Việt Nam ghi nhận 26.418 ca ung thư gan mới, chiếm tỷ lệ 14,5%, cao nhất trong các bệnh ung thư phổ biến.

Cụ thể, giai đoạn 2018-2020, Việt Nam ghi nhận 182.563 ca mắc mới ung thư. So với 2018, số ca ung thư gan ở Việt Nam thêm 1.083 ca mắc mới, tiếp tục dẫn đầu trong các loại ung thư phổ biến.

Năm loại ung thư phổ biến năm 2020 lần lượt là ung thư gan, phổi, ung thư vú ở nữ, dạ dày và đại trực tràng. Năm 2018, 5 loại ung thư phổ biến là gan tỷ lệ 15,4% với 25.335 ca, tiếp đến là phổi, dạ dày, vú và ung thư đại trực tràng.

Như vậy năm 2020, 5 bệnh ung thư dẫn đầu vẫn giữ nguyên, chỉ khác thứ tự ung thư vú tăng một bậc, vượt ung thư dạ dày để đứng vị trí ba.

Theo TS.BS Phạm Tuấn Anh- Bệnh viện K, nguyên nhân gây bệnh ung thư gan đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mãn tính (xơ gan), gan nhiễm mỡ, viêm gan B, viêm gan C, béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc…. Ngoài ra, nguyên nhân gây ung thư gan có thể liên quan đến các yếu tố môi trường, chế độ ăn uống lạm dụng rượu bia, thuốc lá….”

Đáng nói, ung thư gan để lại rất ít cơ hội điều trị cho những người mắc bệnh. Thông thường, khi bệnh được phát hiện ra ở giai đoạn muộn, người bệnh chỉ có thể sống thêm được từ 3 – 6 tháng.

Biểu hiện cảnh báo ung thư gan giai đoạn đầu

Như đã nói, ung thư gan ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện bởi không có triệu chứng rõ ràng. Phần lớn người bệnh đến khám khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn gây khó khăn cho việc điều trị.

Một số dấu hiệu ung thư gan gợi ý như:

– Vàng da: Đây là biểu hiện của tình trạng chức năng gan suy giảm. Khi các chức năng gan suy giảm dẫn tới hiện tượng bilirubin (sắc tố mật) tăng đột ngột trong máu khiến cho sắc tố da thay đổi.

Vàng da có thể là triệu chứng đầu tiên và thường thấy của nhiều căn bệnh về gan như xơ gan, viêm gan, rối loạn chức năng gan. Tuy nhiên, nó cũng có thể xem là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo bệnh ung thư gan, vì thế nếu thấy mình có hiện tượng này thì nhất định không được chủ quan.

– Sụt cân nhanh đột ngột: Khi gan của bệnh nhân bị tế bào ung thư tấn công thường bị suy yếu, không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình nên tạo thành cảm giác ăn uống không ngon miệng, bụng đầy trướng, lạo lực, ngấy đồ dầu mỡ, không hấp thụ chất dinh dưỡng. Vì thế người bệnh thường bị giảm cân rất nhanh. Đây chính là biểu hiện rất quan trọng cảnh báo bệnh ung thư gan giai đoạn đầu.

– Bất thường khó chịu vùng gan: Khi bắt đầu bị ung thư gan, người bệnh thường thấy có cảm giác khó chịu nhẹ ở vùng gan, thỉnh thoảng xuất hiện những cơn đau, có thể sờ thấy gan trở nên to hơn bình thường.

– Nước tiểu sẫm màu hơn: Khi gan có vấn đề, một lượng lớn bilirubin bị phá vỡ sẽ gây ra hiện tượng nước tiểu trở nên vàng sẫm thậm chí là màu nâu. Biểu hiện này khá bất thường và có thể là dấu hiệu cảnh báo rất nhiều bệnh về gan nên bạn đừng bỏ qua.

– Buồn nôn và nôn: Ung thư gan sẽ dễ gây ảnh hưởng đến các chức năng của dạ dày, khiến người bệnh có các biểu hiện bất thường như buồn nôn, nôn hoặc chán ăn.

– Ngứa da: Ngứa do ung thư gan xảy ra khi chức năng gan suy giảm khiến cho bilirubin trong cơ thể tăng cao gây ngứa da. Vì vậy, thấy cơ thể bị ngứa ngáy khó chịu ở mức độ nhiều nên cẩn thận.

– Cảm giác mệt mỏi triền miên: Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi dai dẳng, không dứt, kèm với bất kỳ triệu chứng khác liên quan đến suy giảm chức năng gan, bạn có thể có nguy cơ bị ung thư gan.

Phòng ngừa ung thư gan

ThS.BS Phạm Tuấn Anh khuyến cáo, cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ siêu âm gan 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C,….

Ngoài ra, cần tiêm đầy đủ vacxin phòng viêm gan B, tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại dễ làm tổn thương gan để giảm nguy cơ mắc bệnh. Khi nghi ngờ mắc ung thư gan, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu, thăm chụp cắt lớp, sinh thiết gan… để đưa ra kết luận chính xác