Giá lạnh bất thường

Vào giữa tháng 2, một đợt lạnh giá chưa từng có đã bất ngờ ập đến bang Texas của Mỹ. Texas, nơi vốn được biết tới với những sa mạc và các đợt nóng khắc nghiệt, giờ đây bị phủ lớp băng tuyết dày với nhiệt độ nhiều nơi giảm xuống -18°C. Đa số người dân nơi đây không có kinh nghiệm với khí hậu giá lạnh. 125 người đã thiệt mạng và hàng triệu người phải sống trong cảnh mất điện, thiếu nước sinh hoạt giữa thời tiết lạnh giá.

Nạn châu chấu tồi tệ nhất trong 70 năm qua

Cũng trong tháng 2, Kenya và các khu vực khác của Đông Phi đã phải đối mặt với nạn châu chấu tồi tệ nhất trong hơn 70 năm. Hàng tỷ con châu chấu sa mạc từ bán đảo Arab bay đến và càn quét các quốc gia châu Phi, phá hoại mùa màng và những đồng cỏ cho gia súc. Giới khoa học lý giải, hình thái thời tiết bất thường do biến đổi khí hậu đã tạo điều kiện lý tưởng cho côn trùng phát triển mạnh.

Nạn châu chấu ở hạt Samburu, Kenya. (Ảnh: AP)

Bão cát nghiêm trọng

Vào tháng 3/2021, bầu trời thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc đã chuyển sang màu cam, các chuyến bay phải hạ cánh khẩn cấp do vụ bão cát tồi tệ nhất trong một thập kỷ xảy ra tại đây. Nguyên nhân là do biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm tình trạng sa mạc hóa, vì mùa hè nóng hơn và mùa đông khô hơn làm giảm độ ẩm.

Nắng nóng chết người

Cuối tháng 6 và đầu tháng 7, đợt nắng nóng kỷ lục ập tới và hoành hành tại khu vực phía Tây Canada và Mỹ. Tỉnh bang British Columbia của Canada ghi nhận nhiệt độ cao chưa từng có trong lịch sử hơn 49°C. Nhiệt độ nhiều nơi của Mỹ cũng lên tới hơn 50°C. Trên 800 người đã tử vong ở hai nước do các nguyên nhân liên quan tới nắng nóng.

Lũ lụt thảm khốc

Vào tháng 7, lũ lụt thảm khốc đã cướp đi sinh mạng của hơn 300 người ở tỉnh Hà Nam, miền Trung Trung Quốc. Trong khi đó, ở châu Âu, gần 200 người thiệt mạng vì những trận mưa xối xả gây ra lũ lụt ở Đức, Bỉ và Hà Lan. Đến tháng 11, trận lũ lụt tồi tệ nhất trong vòng 60 năm qua ở Nam Sudan đã ảnh hưởng đến khoảng 780.000 người, tức cứ 14 người thì có một người bị ảnh hưởng. Các nhà khoa học kết luận rằng, biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ xảy ra lũ lụt cao hơn đến 20%.

Lũ lụt gây ngập nghiêm trọng ở thị trấn Ornavasso, vùng Piedmont, miền Bắc Italy. (Ảnh: AP)

Thế giới với những hành động quyết liệt trong năm 2021

Đối mặt với khủng hoảng kép dịch bệnh và thiên tai, trong năm 2021, nhiều quốc gia trên thế giới đã có những hành động mang tính quyết liệt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu .

Tháng 1/2021, chỉ vài giờ sau khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký sắc lệnh đưa Mỹ tái tham gia Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu mà trước đó chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đã rút khỏi. Ttháng 4, ông Biden đã cam kết cắt giảm một nửa lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính của Mỹ vào năm 2030.

Tháng 11 vừa qua, lãnh đạo các nước trên thế giới đã tập trung tại Glasgow, Vương quốc Anh để tham dự Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP26. Gần 200 quốc gia đã ký Hiệp ước Khí hậu Glasgow, trong đó lần đầu tiên thừa nhận vai trò của việc đốt nhiên liệu hóa thạch đã khiến cuộc khủng hoảng khí hậu kéo dài. Các nước đã đồng ý “giảm dần” việc sử dụng than để sản xuất điện, hạn chế sự nóng lên toàn cầu.

Dự báo về khí hậu thế giới sau năm 2021

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, những sự kiện trên chưa phản ánh sự cấp bách về việc phải hành động để ngăn biến đổi khí hậu. Các nước đã đồng ý “giảm dần” sử dụng than để sản xuất điện, thay vì loại bỏ hoàn toàn. Nhiều cuộc đàm phán xung quanh vấn đề các quốc gia phát triển tài trợ cho những nước đang phát triển chống biến đổi khí hậu không đạt được cam kết cụ thể. Các nhà khoa học dự báo, nếu không hành động quyết liệt, thế hệ tương lai có nguy cơ phải hứng chịu nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan hơn

Tổ chức Khí tượng Thế giới ước tính, nhiệt độ Trái Đất sẽ tăng quá 1,5°C chỉ trong vòng 20 năm tới, dẫn tới lũ lụt, mưa bão, hạn hán và nắng nóng trầm trọng hơn.

Bước sang năm 2022, dự báo những tháng mùa đông sẽ tương đối nóng. Cháy rừng vẫn sẽ dai dẳng ở nhiều khu vực, đặc biệt tại miền Tây nước Mỹ.

Biến đổi khí hậu cũng sẽ khiến các cơn bão ngày một mạnh hơn và tồn tại lâu hơn trên đất liền, trút thêm nhiều mưa xuống một khu vực trước khi di chuyển tiếp.

Và không chỉ năm 2021 hay 2022, có thể sẽ là hàng năm kể từ nay trở đi hình thái thời tiết cực đoan sẽ duy trì thường xuyên trên Trái đất đang nóng lên của chúng ta.