Xót xa với ngôi làng "1 quả t.hận" ở Afghanistan
Shenshayba Bazaar là một ngôi làng nghèo nổi tiếng với cái tên “ngôi làng chỉ có 1 quả thận” bởi hầu hết người dân ở đây bán đi 1 quả thận của mình để có thể giúp gia đình thoát khỏi cái đói.
Thất nghiệp, nợ nần chồng chất đã khiến không ít gia đình tại ngôi làng nghèo này lựa chọn việc bán đi 1 quả thận. Như anh Nooruddin, 32 tuổi để có tiền trả nợ và lo cho vợ con anh đành phải đánh đổi sức khỏe để đổi lấy tiền.
“Tôi phải làm điều đó vì các con”, Nooruddin nói và cho biết nhận được 1.500 USD. Hiện tại, cậu con trai 12 tuổi của anh là trụ cột gia đình với thu nhập 70 xu mỗi ngày từ việc đánh giày. Kể từ khi anh đi bán 1 quả thận, Nooruddin không thể làm việc nặng sau ca phẫu thuật cắt một quả thận và liên tục bị những cơn đau dai dẳng hành hạ. “Giờ tôi rất hối hận”, người đàn ông 32 tuổi bộc bạch. Dù biết là nguy hiểm và ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe sau này nhưng số người Afghanistan sẵn sàng bán nội tạng để cứu gia đình như anh không ít.
Trên thực tế, việc mua bán nội tạng là hành vi bất hợp pháp ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, ở Afghanistan, việc này không được kiểm soát, miễn là người hiến tặng đồng ý bằng văn bản, các bác sĩ sẽ không băn khoăn. Sau khi bệnh nhân bán xong, việc sử dụng và vận chuyển nội tạng đi đâu thì bác sĩ không thể kiểm soát và cũng không điều tra. “Chúng tôi chưa bao giờ điều tra xem bệnh nhân hoặc người hiến tặng đến từ đâu, dùng tạng để làm gì. Đó không phải công việc của chúng tôi”, Mohamad Bassir Osmani, bác sĩ phẫu thuật ở Herat, nói.
Hiện tại, chưa có 1 thống kê chính xác nào về số lượng thận được bán ở Afghanistan, nhưng bác sĩ Osmani tiết lộ có hàng trăm ca phẫu thuật được thực hiện ở Herat trong 5 năm qua khi kinh tế xuống dốc.
Hai trong ba đứa con của Azyta ở làng Shenshayba Bazaar gần đây phải điều trị suy dinh dưỡng vì không còn tiền mua đồ ăn. “Các con tôi phải đi ăn xin. Nếu không bán thận, tôi sẽ buộc phải bán đứa con gái một tuổi”, cô nói và cho biết đã được một vị khách ở tỉnh Nimroz, miền nam Afghanistan mua thận với giá 2.900 USD. “Tôi mong số tiền này đủ để trả nợ, mua đồ ăn khi chồng đang thất nghiệp”, Azyta nói. Chồng cô cũng đang lên kế hoạch tương tự khi cuộc sống càng ngày càng khó khăn hơn: “Mọi người ngày càng nghèo hơn. Nhiều người phải bán thật vì tuyệt vọng”, chồng của Azyta nói.
Nghèo đói khiến người dân ở làng Shenshayba Bazaar phải bán thận. Ảnh: CGTN
Thông thường, người cho và người nhận nội tạng luôn được theo dõi sức khỏe thường xuyên và hưởng chế độ đặc biệt. Đấy là đối với các nước phát triển, còn ở vùng Afghanistan nghèo khổ này thì điều đó thật xa xỉ.
Giáo sư Mohammad Wakil Matin, cựu bác sĩ phẫu thuật hàng đầu tại một bệnh viện ở thành phố Mazar-i, cho biết chỉ một số ít người hiến tạng được hưởng chế độ chăm sóc sức khỏe. “Nhưng không có cơ sở y tế công nào đăng ký cho người hiến thận đi khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe. Điều này khiến họ bị kẹt trong sự nghèo đói và sức khỏe giảm sút”, ông nói.
Hơn 24 triệu người Afghanistan, chiếm 59% dân số, đang đứng trước nguy cơ đói ăn và nửa triệu người mất việc làm sau khi Taliban tiếp quản đất nước. Vài năm trước, ngôi làng Hokse ở Nepal cũng được biết đến, khi đa phần người dân đều đã bán một quả thận để kiếm sống.
Chuyện lạ ở ngôi làng lạnh nhất thế giới
Ngôi làng ông già Noel phục hồi du lịch trong mùa Giáng sinh
